De omgevings- en natuurvergunning die het College van Gedeputeerde Staten in Noord-Holland op 9 september 2019 en 10 april 2020 verleend heeft aan Vattenfall, wordt als terecht beschouwd. Het Zweedse energieconcern wil in Diemen een biomassacentrale bouwen op de plek waar nu twee gascentrales en een hulpwarmtecentrale staan. De lokale politiek, omwonenden en de Zweedse klimaatactiviste Gerta Thunberg hebben bezwaar aangetekend, zo berichten NOS en Volkskrant.

De rechtbank heeft beslist dat de biomassacentrale aan de gestelde eisen voldoet, wat betekent dat de provincie de vergunningen rechtmatig heeft verleend. De centrale zal houtpellets gebruiken als brandstof. Omdat deze gemaakt zijn van hout dat niet chemisch behandeld is, wordt het niet als afval gezien en kan de centrale volgens de rechtbank ook niet als afvalverbrandingsinstallatie worden gezien.

Daarnaast heeft de rechtbank vastgesteld dat er geen sprake zal zijn van een hogere uitstoot van schadelijke stoffen dan is toegestaan. Bij het beoordelen van het verlenen van de vergunning acht de rechtbank de politiek-bestuurlijke keuze voor biomassa als brandstof niet relevant.

Bezwaren
Het achterliggende idee is dat biomassa als energiebron wordt ingezet totdat meer duurzame bronnen voldoende zijn ontwikkeld. Over de duurzaamheid van deze tijdelijke oplossing heerst nog onduidelijkheid, onder andere bij Greta Thunberg. Vorige maand maakte zij bezwaar tegen de bouw van de Diemense centrale, omdat ze vreest voor een verhoogde CO2-uitstoot.

Andere tegengeluiden komen van het college van burgemeester en wethouders van Diemen, die het nog te vormen kabinet na de uitspraak opgeroepen om alsnog een streep te zetten door de plannen. “Voor onze gemeente en de inwoners is het duidelijk: wij willen geen biomassacentrale in Diemen en Vattenfall is inmiddels bezig met serieuze alternatieven. De rechter bevestigt dat het geen juridische discussie is over de vergunningverlening, maar een politiek-bestuurlijke discussie op landelijk niveau over inzet van houtige biomassa in de energietransitie.”

Besluit voorjaar 2022
Hoewel Vattenfall blij is dat er duidelijkheid bestaat over de vergunningen, gaan ze niet direct over tot actie. “Het verandert niets aan wat wij eerder al hebben aangegeven, namelijk dat we het definitieve besluit of de bio-warmteinstallatie er komt of niet, niet eerder zullen nemen dan in het voorjaar van 2022”, zegt het energiebedrijf in een reactie tegen persbureau ANP.

Binnen één generatie fossielvrij
Op dit moment draait de stadsverwarming van Amsterdam en Almere op de gascentrale van Vattenfall in Diemen. Amsterdam heeft aangegeven alleen nog maar gebruik te willen maken van duurzame warmte en wil dus af van de gascentrale. Het Zweedse bedrijf wil zelf ook stoppen met het gebruik van fossiele brandstoffen. Hun doel is om dit ‘binnen één generatie’ te bereiken. Zij zijn van mening dat op dit moment biomassa de enige manier is om aan de warmtevraag te voldoen.

Alternatieven
Een alternatief waar Vattenfall aan werkt is een gigantische e-boiler, die zou gaan draaien op overschotten van groene stroom. Het totale vermogen van deze boiler zou dat van de biomassa overstijgen. De komende jaren zijn deze overschotten echter niet voor handen.