Volgens het Internationaal Energieagentschap bevindt de industrie voor geothermie zich op een cruciaal moment. Nieuwe technieken laten een nog grotere potentie zien voor geothermie op wereldwijde schaal. Maar om dat mogelijk te maken moeten de kosten omlaag en moeten overheden geothermie-doelen gaan stellen. 

Geothermie kan energie leveren voor elektriciteitsopwekking, verwarming en koeling. Zo kan het warmte leveren aan gebouwen, de industrie of voor stadsverwarming, zowel op lage als middelhoge temperatuur.

Momenteel wordt minder dan 1 procent van de wereldwijde energievraag geleverd door geothermie en vindt de winning slechts plaats in enkele landen. De technische potentie van geothermie ligt echter veel hoger, volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA). Door nieuwe technieken zou geothermie het technisch potentieel hebben om 140 keer aan de mondiale elektriciteitsvraag te voldoen.

Die technische potentie is zo groot omdat nieuwe technieken toegang bieden tot winning van geothermie die eerst niet mogelijk was. Een belangrijke recente bevinding is het aanboren van hogere temperaturen op grotere dieptes, waarbij nog meer energie vrijkomt. Het overgrote deel van de potentie van geothermie is dan ook te vinden op grotere diepte, dieper dan 3 kilometer.

Deze boringen op grotere dieptes zijn mogelijk over de hele wereld, waardoor geothermie voor veel landen en bedrijven een aantrekkelijke energiebron kan zijn. Het is veelbelovend in markten met een snel groeiende energievraag, maar kan ook juist een aanvulling zijn op andere hernieuwbare energiebronnen en de energiezekerheid versterken. Een belangrijk voordeel van geothermie is dat het niet weersafhankelijk is en daarom kan helpen bij het stabiliseren van elektriciteitsnetten.

Geothermie kan daarom enerzijds worden ingezet om af te stappen van elektriciteitsopwekking met kool, zoals in China, India en Zuid-oost Azië gebeurt. Anderzijds kan het een aanvulling zijn op energiewinning uit zon en wind, met name in de Verenigde Staten en Europa. Het grootste marktpotentieel voor de nieuwe generatie geothermie ligt bij China, de VS en India, driekwart van totaal wereldwijd.

Leren van olie- en gasindustrie
De technologieën en middelen om geothermie op te schalen zijn er, maar kostenbesparing is nog een cruciale stap om dat te realiseren. De kosten van geothermie zijn relatief hoog in vergelijking met andere groene energiebronnen. Om die kostenverlaging, en daarmee concurrentie met andere technologieën, mogelijk te maken zijn betrokkenheid van de olie- en gasindustrie en van beleidsmakers nodig.

Een groot deel van de werkzaamheden die onderdeel zijn van een geothermieproject komen overeen met technieken en kennis die al in de olie- en gasindustrie gebruikt worden. Dat gaat bijvoorbeeld over kennis over de aardbodem, het aanboren van bronnen, het voorspellen van ondergrondse stromingen en het managen van grote projecten.

Daarom kunnen kosten voor geothermieprojecten verlaagd worden door samen te werken met de olie- en gasindustrie. Dit zou niet alleen kosten voor de geothermieprojecten verlagen, maar ook een nieuw verdienmodel bieden aan de olie- en gasindustrie.

Een ander obstakel in het opzetten van geothermieprojecten is het administratieve proces dat soms wel tien jaar kan duren. Het IEA schrijft dat overheden door die vergunnings- en licentieprocessen te vereenvoudigen de uitrol van geothermie kunnen stimuleren.

Daarnaast hebben slechts dertig landen beleid opgesteld voor geothermie, tegenover meer dan honderd voor zonne-energie. Het IEA pleit dan ook om geothermie op de politieke agenda te zetten, inclusief doelen en routekaarten. Ook kunnen overheden innovaties en technologische ontwikkelingen stimuleren en ervoor zorgen dat risico’s van geothermie geminimaliseerd worden.

Met verdere technologische ontwikkelingen en verminderde kosten, kan geothermie tot 15 procent van de groeiende elektriciteitsvraag tot 2050 kunnen dekken. Dat zou gaan om een capaciteit van 800 gigawatt geothermische energie, die per jaar bijna 6.000 terawattuur zou kunnen produceren, dat is de grootte van de jaarlijkse elektriciteitsvraag van de Verenigde Staten en India samen.