Hoe kijkt de markt naar de belangrijkste uitdagingen waarop het Nationaal Warmtepomp Trendrapport 2024 ingaat? In deze tijdelijke rubriek geven zes marktexperts hun visie op de impact van het elektriciteitsnet, de uitfasering van F-gassen, de opkomst van de airco als warmtebron, de toekomstige verdeling tussen warmtenetten, all-electric warmtepompen en hybride warmtepompen op groen gas en waterstof en – als het bedrijf actief is in het utiliteitssegment – wat er moet gebeuren om het aantal geïnstalleerde warmtepompen in de utiliteit flink te verhogen.

In deze expertbijdrage is Gerd Vrieling, commercieel directeur bij Nefit Bosch, aan het woord. Nefit Bosch kijkt naar het elektriciteitsnet, de uitfasering van F-gassen, de opkomst van de airco als warmtebron en de toekomstige verdeling tussen warmtenetten, all-electric warmtepompen en hybride warmtepompen op groen gas en waterstof.

Hoe kant het elektriciteitsnet worden voorbereid op het snel groeiende aantal geïnstalleerde warmtepompen?
“Met de elektrificatie van de maatschappij gaan we van single- naar multi-technologie, waarbij de hybride en all-electric warmtepompen het meest toegepast zullen worden, maar bijvoorbeeld ook door de elektrische warmwaterbereiding. De cv-ketel blijft nog een rol spelen en zal op termijn ook op groen gas en waterstof gaan draaien. Bij Nefit Bosch kiezen we voor een breed aanbod omdat we niet geloven in one size fits all.”

Hoe kunnen F-gassen op een realistische, maar zo snel mogelijke manier worden uitgefaseerd?
“In Europa moeten tot 2030 30 miljoen lucht-water-, water-water- en lucht-lucht-warmtepompen worden geïnstalleerd. Ondertussen zal vanaf begin 2026 propaan de norm zijn, in ieder geval voor de zogenaamde monoblock-systemen waarbij de warmte in de buitenunit wordt opgewekt.

Daarbij werkt Nefit Bosch hard aan de overschakeling naar het milieuvriendelijke koudemiddel propaan. We hebben recent de eerste warmtepomp op propaan in Nederland op de markt gebracht. Die is superefficiënt en met propaan kunnen we een hogere watertemperatuur bereiken waardoor deze warmtepomp ook geschikt is voor toepassing in bestaande bouw.

Onze nieuwe dakwarmtepomp werkt met diezelfde techniek. Vanaf nu zullen er meer vermogens en andere types warmtepompen op propaan komen, zodat we begin 2026 met ons hele aanbod van monoblocks overgeschakeld zijn.”

Wat betekent de opkomst van de airco als warmtebron voor de energietransitie?
“Al die oplossingen voegen complexiteit toe, maar we willen dat zo doen dat het voor de installateur overzichtelijk blijft en te managen is. We ondersteunen de installateur daarbij met slimme en makkelijk te installeren apparaten en zorgen voor connectiviteit tussen de oplossingen, ook voor het koppelen van verschillende installatiedelen. Met beheer op afstand kan de installateur veel tijd besparen, daarom werken we nu aan het uitbreiden van het systeem met voorspelbaar en preventief onderhoud.

Al die regelgeving en de benodigde ondersteuning van de installateur gaat leiden tot een consolidatieslag bij installateurs en systemen. Bij installateurs gaan we een consolidatie zien in de vorm van nieuwe samenwerkingsverbanden. Vooral de kleine en middelgrote installateurs zullen vanwege de benodigde kennis gaan samenwerken met installatiebureaus of producenten.

Daarnaast zal het aantal aanbieders van warmtepompen fors afnemen. Om te investeren in de ontwikkeling van een nieuwe generatie warmtepompen en de overschakeling naar propaan, moet je een kapitaalkrachtige organisatie hebben. Ook de nazorg is een kritische factor: als er problemen zijn met een warmtepompinstallatie, is dat vaak in de eerste twee maanden of na pakweg vier jaar. Het opzetten van een goed serviceapparaat dat ook op de lange termijn standhoudt, is niet voor iedere aanbieder weggelegd.”

Hoe gaat de verdeling tussen warmtenetten, all-electric warmtepompen en hybride warmtepompen op groen gas en waterstof eruit zien?
“Ook op de markt van waterstof wil Bosch een belangrijke speler zijn en blijven. We bouwen dit jaar in Deventer een waterstoftestlocatie voor heel Europa. Waterstof is in onze ogen belangrijk voor de gebouwde omgeving.

Door gebruik van de hybride warmtepomp kan zo’n 70 procent gas worden bespaard en kan het eventuele restant ingevuld worden met waterstof. We hebben al een waterstofketel, maar werken door aan de verdere ontwikkeling daarvan. Tevens werken we als Bosch aan electrolysers en fuelcells. Vooral als de salderingsregeling voor zonnepanelen gaat verdwijnen wordt waterstof als techniek van energieopslag belangrijk, maar dat zal pas na 2030 zijn. Voorlopig zitten we nog midden in de transitie van de bestaande bouw naar hybride en all-electric warmtepompen.”