Het energiesysteem is aan het veranderen en de consument verandert mee. Zo blijkt ook uit de opkomst van dynamische energiecontracten. Door deze contracten te combineren met een slim verwarmingssysteem wordt de warmte in huis duurzamer én goedkoper. Rens Schoorl, directeur Nederland bij Tibber, vertelt Warmte365 over de rol van dynamische contracten in Nederland en haar buurlanden.

Door de komst van hernieuwbare energie zijn de energieprijzen veranderlijker dan ooit, en daar spelen energieleveranciers ook op in. Met een dynamisch energiecontract veranderen de energieprijzen constant, een prijsstijging of daling op de markt vertaalt zich dus direct naar de rekening van de consument. In tegenstelling tot een vast energiecontract waarbij prijzen constant zijn. Een middenweg is het variabele energiecontract, hierbij wisselen de energieprijzen vaak per maand, per kwartaal of per half jaar. Hoewel nog maar 3 procent van de aangeboden energiecontracten in Nederland dynamisch is, zijn de contracten wel in opkomst.

Tibber biedt sinds twee jaar dynamische energiecontracten aan in Nederland en is vooral populair onder zijn klanten door de gebruiksvriendelijke app waarin energieverbruik en -prijzen makkelijk inzichtelijk worden gemaakt. Schoorl ziet Tibber dan ook meer als techbedrijf dan als energieleverancier. “De app maakt mensen bewust van hun energieverbruik, maar door technologie hoeft de klant niet de hele dag met hun energie bezig te zijn, wat vaak de veronderstelling is bij dynamische contracten.”

Verwarmen met een dynamisch contract
Door energieverbruik af te stemmen op het aanbod van groene energie betaal je op momenten wanneer er veel groene stroom beschikbaar is minder voor je energieverbruik dan wanneer je een vast contract zou hebben. Dynamische energiecontract zijn vooral gunstig in combinatie met slimme apparaten, zoals een warmtepomp.

Wanneer een dynamisch energie contract wordt gecombineerd met een slimme thermostaat of warmtepomp regelen de algoritmes in de Tibber app automatisch de warmte in huis op basis van de weersvoorspelling en actuele stroomprijs, dit kan in combinatie met een warmtepomp maar ook met een radiator of vloerverwarming. 

Dynamisch als standaard in Noorwegen en Zweden
Tibber is ontstaan in Noorwegen en Zweden, waar er heel anders gekeken wordt naar het dynamische energiecontract. Schoorl legt uit: “Over het algemeen ligt de energieprijs lager dan de prijs die je betaalt bij een vast energiecontract, waarbij je een marge betaalt voor zekerheid. Nederland is vrij risicoavers in vergelijking met Noorwegen en Zweden. In deze landen is het dynamisch contract de standaard en wordt je juist gewaarschuwd voor de extra kosten die je betaalt voor zekerheid.”

Schoorl illustreert dit aan de hand van twee prijsschermen, één van de Nederlandse en één van de Noorse markt, zoals te zien in afbeelding 1. “Ook in Noorwegen zijn pieken en dalen te zien, maar over het algemeen liggen de prijzen in Noorwegen minder ver uit elkaar door een betere afstemming van vraag en aanbod van stroom. Dit komt dus mede door het grote aandeel dynamische contracten, maar ook door de energiemix omdat ze in Noorwegen vrijwel geen gas gebruiken.”

Schoorl ziet ook verschillen tussen het energiegebruik van de landen waar Tibber actief is. “Omdat een dynamisch contract de standaard is In Noorwegen en Zweden, wordt vraag en aanbod hier natuurlijk op elkaar afgesteld. Je ziet hier dan ook minder netproblematiek omdat de Scandinaviërs al meer gewend zijn om hun energiegebruik te sturen.”

Geld verdienen aan het oplossen van congestieproblematiek
Het unieke karakter van Tibber komt ook naar voren door het verdienmodel: “De meeste energieleveranciers verdienen aan de verkoop van stroom en gas, wat betekent dat wanneer er méér energie wordt verbruikt energieleveranciers méér verdienen. Dat lijkt ons niet de juiste insteek. Wij verdienen niet aan de verkoop van energie, maar bijvoorbeeld wel door onze slimme oplossingen op grotere schaal in te zetten”, aldus Schoorl.

Schoorl legt dit uit aan de hand van een voorbeeld. “We hebben in Nederland veel klanten die elektrische apparaten en elektrische auto’s met de Tibber-app verbinden. Wanneer er netbelasting dreigt te komen, kunnen we bijvoorbeeld de laadsessies van elektrische auto’s in grote getalen pauzeren of juist starten als het net dit nodig heeft. De klant heeft hier geen last van, maar het net is meer in balans.”

Daarnaast gaat Tibber als eerste energieleverancier in Nederland consumenten belonen voor het flexibel inzetten van hun energieverbruik. Met ‘Grid Rewards’ verdienen Tibber-klanten geld wanneer hun stroomverbruik verplaatst wordt tijdens de momenten waarop het stroomnet het niet aan kan, of het juist nodig heeft.

Sjoemelstroom
Door middel van garanties van oorsprong (Gvo’s) kan Tibber volledige groene energie aanbieden, afkomstig uit Nederlandse zonne- en windenergie. Tibber wil de lokale energietransitie stimuleren door energie lokaal in te kopen. 

Groene stroom die afkomstig is uit het buitenland noemt Schoorl dan ook “sjoemelstroom”. “De reden dat je energie kan inkopen vanuit het buitenland is omdat er daar een overschot is, maar dat bevordert de lokale energietransitie niet. Je kan de energietransitie wel bevorderen door je eigen verbruik te optimaliseren. Wanneer je energie gebruikt op momenten van lokaal overschot, is dat de meest groene stroom die op dat moment beschikbaar is”, aldus Schoorl.

Rol consument
Er hangen veel vraagtekens rondom de vraag wie een sleutelrol heeft in de energietransitie. Schoorl vindt dat de rol van de consument in de energietransitie wordt onderschat. “Met grote hoeveelheden huishoudens kan je grote hoeveelheden megawatts sturen. Het aantal megawatts die we bijvoorbeeld kunnen verplaatsen met elektrische auto’s is te vergelijken met de grote van een volledige Nederlandse gascentrale. Als je dit soort hoeveelheden kan sturen kan je onbalans aanpakken. Met een dynamisch contract kan de consument bijdragen aan de energietransitie en tegelijkertijd het voordeel ervan ervaren.”