Innovatieve warmteoplossingen: de aardwarmtekorf
16.08.2024 Anne Agterbos

In de zoektocht naar duurzame warmte zoeken steeds meer bedrijven en individuen naar creatieve manieren om gebouwen te verwarmen. Onlangs schreef Warmte365 al over een Utrechtse doe-het-zelver die warmte uit de Vecht haalt om een monumentaal pand te verwarmen, evenals over de Cesar warmte-accu, die warmte voor meerdere seizoenen kan opslaan. Als vervolg op deze serie onderzoekt Warmte365 andere creatieve oplossingen voor duurzaam verwarmen van woningen in Nederland. In dit artikel worden de principes van de aardwarmtekorf besproken.
Een van de meest duurzame manieren om te verwarmen is door gebruik te maken van de warmte die al aanwezig is. En die warmte is gelukkig in grote getale aanwezig, zoals in het water, de lucht of in de grond.
Om warmte uit de grond te onttrekken moet er vaak worden geboord, het nadeel hiervan is dat het specialistisch werk is, waardoor de prijzen hoog oplopen. Daarnaast mag er in verschillende gebieden in Nederland niet geboord worden, daarom gaat er altijd een vergunningstraject vooraf aan een boring.
Om deze reden keek Anders Verwarmen af bij ons buurland Duitsland waar de aardwarmtekorf al meer dan 4.000 keer is geïnstalleerd. En besloot de techniek ook in Nederland toe te passen. De aardwarmtekorf neemt warmte uit de aarde op in een vloeistof, en kan vervolgens de warmte transporteren naar woningen of bedrijven.
Hoe werkt het?
De aardwarmtekorf wordt in de grond geplaatst op 1 tot 5 meter diepte. In vergelijking met een oppervlaktecollector is de diepe ligging gunstig, omdat vooral in de wintermaanden hier meer warmte in de aarde zit. Op deze diepte worden buizen in een ronde conische vorm geplaatst. Hierdoor is er maar een klein oppervlak nodig, maar kan er in grote volumes warmte worden onttrokken uit de aarde, waarbij de onttrekking gelijkmatig verloopt.
“Warmte uit de ondiepe bodem is constant, zowel in de zomer als in de winter. Veel constanter dan bijvoorbeeld de temperatuur van de buitenlucht. Bijkomend voordeel van de aardwarmtekorf is dat deze niet diep geplaatst hoeft te worden waardoor je de eventuele water scheidende lagen niet doorboord, en daarbij geen last van boor restricties zoals in Brabant”, vertelt Robert Poelman, technisch sales manager bij Anders Verwarmen, aan Warmte365.
Bij het verwarmen circuleert de warmtedragende waterglycol vloeistof door een buis die in spiraalvorm ligt en neemt daarbij warmte op. De warmte die daarbij wordt gewonnen wordt door middel van een warmtepomp omgezet in verwarmingswarmte. “De eerste aardwarmtekorven zijn in zo rond 2010 in de Nederlandse bodem geplaatst”, aldus Poelman.
De korf heeft een koudecapaciteit van 0,7 tot 2 kilowatt. “Dat wil zeggen dat het vermogen van de aardwarmtekorf om de warmtepomp te kunnen voeden van warmte, bijvoorbeeld bij een woning met een transmissie van 4 kilowatt er drie aardwarmtekorven van elk 1,5 kilowatt geplaatst moeten worden”, legt Poelman uit.
“De korf houdt gemiddeld genomen warmte voor twee tot drie weken vast, daarna heeft de oppervlakte zijn natuurlijke warmte weer terug. Hetzelfde geldt ook voor de energie die in de wintermaanden uit de bodem onttrokken wordt. Deze is na acht tot tien weken weer op normale temperatuur terug”, zegt Poelman.
De aardwarmtekorf vergeleken met andere warmteoplossingen
Naast dat de aardwarmtekorf gebruik maakt van omgevingswarmte, en daarmee geen fossiele brandstoffen gebruikt hoeven te worden om woningen te verwarmen, brengt het nog een aantal voordelen met zich mee. Zo zijn de kosten gering, kan het systeem binnen één dag geïnstalleerd worden, en kan het grondoppervlak boven de korf gewoon gebruikt worden en daarmee neemt de korf geen kostbare ruimte in bijvoorbeeld de tuin in beslag.
Daarnaast wordt het bevriezen van de grond, dat bij andere systemen soms voorkomt, voorkomen doordat de warmte op een diepte van 1 tot 4 meter onder de vorstgrens wordt onttrokken. Hierdoor blijven ook de ecologische micro-organismen in de grond onaangetast.
De doorsnee van een aardwarmtekorf is bovenop 240 centimeter en onderin 140 centimeter, de lengte varieert tussen de 120 en 270 centimeter. “Daarom heeft men wel per aardwarmetekorf 36 vierkante meter aan vrije tuinoppervlakte nodig”, sluit Poelman af.