In de publicatie van het nieuwe regeerprogramma, op vrijdag 13 september, legt het kabinet de focus op het verminderen van netcongestie en vergroot het de inzet op onafhankelijkheid van het buitenland in de energievoorziening. In het regeerprogramma staat dat gas voorlopig een belangrijke rol blijft spelen in de energietransitie.

Voor de warmte-energiesector worden in het regeerprogramma weinig nieuwe plannen gepresenteerd die niet al in het voorlopige regeerprogramma stonden. Het afschaffen van de verplichting om een (hybride) warmtepomp te plaatsen bij vervanging van de cv-ketel vanaf 2026 blijft ongewijzigd, en de salderingsregeling stopt nog steeds per 1 januari 2027. Andere energiebronnen, zoals gas en kernenergie, staan centraal in de toekomstplannen van het kabinet.

Betaalbaarheid van warmte
In het regeerprogramma is ook aandacht voor de betaalbaarheid van warmte. Het kabinet wil warmte toegankelijk en betaalbaar houden voor iedereen, inclusief mensen die zijn aangesloten op een warmtenet. Voor deze groep wil het kabinet kostengebaseerde tarieven instellen. Met deze tarieven wordt de koppeling tussen de gasprijs en de prijs voor energie van warmtenetten weggehaald en in de plaats daarvan berekend aan de hand van de totale kosten van de voorziening.

Daarnaast dragen een waarborgfonds, de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) en de Wet collectieve warmte (Wcw) bij aan deze toegankelijkheid. Het kabinet verkent tevens aanvullende maatregelen, zoals een tarieflimiet, borging van prijszekerheid en "het bundelen van subsidies voor inpandige kosten en een nationale deelneming."

In het regeerprogramma staat dat de verlaging van de energiebelasting op aardgas in de eerste en tweede schijf helpt om de energiekosten te verlagen. Daarnaast blijft het kabinet doorgaan met de uitfasering van huurwoningen met energielabels E, F en G.

Het kabinet blijft ook inzetten op lokale initiatieven voor onder andere isolatie en warmtenetten, waarbij gemeenten hun inwoners informeren en begeleiden over de wijkgerichte energietransitie en de voordelen daarvan. Er komen geen verplichte energielabelverbeteringen voor koopwoningen, en er worden geen extra nationale duurzaamheidsregels bovenop de Europese regelgeving ingevoerd, tenzij het gaat om de uitvoering van Europese richtlijnen en bestaande afspraken. Bij de uitwerking van EU-regelgeving houdt het kabinet rekening met de impact op maatschappelijk vastgoed.

Gas
Vanaf 2025 moeten energieleveranciers een steeds groter percentage groen gas bijmengen in het aardgas. Deze bijmengverplichting ligt momenteel bij de Raad van State. Het kabinet verhoogt de inzet op groen gas door onder andere mestvergisting (een proces waarbij mest wordt omgezet in groen gas).

Het kabinet wil ook meer gas winnen uit de Noordzee, de gasvoorraden aanvullen en de nationale productie optimaliseren. In het regeerprogramma staat ook: "geen Gronings gas meer". De coalititiepartijen zijn het nog niet eens of deze zin in hun regeerprogramma duidt op alle Groningse gasvelden of alleen het Groningenveld.

Gas blijft volgens het regeerprogramma ook een belangrijke rol spelen bij het verhelpen van netcongestie. In het regeerprogramma schrijft het kabinet: “Waar nodig wordt bestaand of nieuw regelbaar vermogen ingezet, bijvoorbeeld gasgestookte opwek, om op piekmomenten tijdelijk bij te kunnen springen totdat het elektriciteitsnet uitgebreid is.”

Door de focus op gas in het regeerprogramma vermindert de urgentie voor alternatieven zoals elektrisch verwarmen en warmtenetten.

Verduurzaming van de energiemix
In de onderbouwing van het beleid voor de verduurzaming van de energiemix benadrukt het kabinet enkele belangrijke punten. Zo wordt er gestuurd op onafhankelijkheid van het buitenland, toegankelijkheid en betaalbaarheid van energie voor iedereen, het behalen van de klimaatdoelen en het met voorrang oplossen van netcongestie als essentiële doelen voor de energietransitie in Nederland.

Om deze doelen te bereiken, heeft het kabinet verschillende maatregelen in het regeerprogramma opgenomen. Ten eerste wil het kabinet zich richten op Europese samenwerking op het gebied van klimaatdoelen en het elektriciteitsnet. In het regeerprogramma staat: “In de EU zijn we een constructieve partner, met de Europese klimaat- en energiewetgeving als belangrijke basis. EU-brede coördinatie van groene investeringen en een sterkere gezamenlijke elektriciteitsmarkt kunnen energiekosten verlagen én helpen bij goede bescherming van de consument.”

Daarnaast legt het kabinet uit dat het zich wil houden aan de gestelde klimaatdoelen voor 2030 en 2050. Mocht blijken dat deze doelen niet gehaald worden, dan zal het kabinet alternatieve beleidsopties onderzoeken.

Ten slotte wil het kabinet meer duidelijkheid scheppen over het klimaatbeleid door, zoals vastgelegd in de Klimaatwet, jaarlijks te evalueren of het beleid moet worden aangepast om de klimaatdoelen te halen. In het tweede kwartaal van 2025 wordt het nieuwe Klimaatplan gepresenteerd, waarin het beleid voor de komende tien jaar wordt uiteengezet.